Red de Joodse begraafplaats

Campagne om unieke dodenakker in Naaldwijk te kunnen restaureren

De Joodse begraafplaats aan de Opstalweg in Naaldwijk moet eindelijk een waardige plek worden, zo vindt voorzitter Arie Storm van de stichting Joods Westland. Daarom is nu een brede campagne van start gegaan om het voor Westland unieke cultuur-historische, maar ook religieuze, monument op te knappen en te restaureren.

Het bijzondere van de Joodse begraafplaats aan de rand van Naaldwijk is dat die eeuwigheidswaarde heeft. Volgens de Joodse traditie mogen graven niet worden geruimd.

Op de begraafplaats, die eigendom is van de Nederlands Israëlitische Gemeente Den Haag, liggen ongeveer 35 grafstenen.

Volgens onderzoek van de TU Delft zijn er stoffelijke resten gevonden van zo’n 35 tot 40 overledenen.

Binnenkort worden deze onderzoeken nog verder uitgebreid zodat ook precies kan worden vastgesteld of er nog meer verborgen stenen onzichtbaar onder de grond liggen.

Die kennis is nodig, want anders kan de eigenaresse geen toestemming geven voor het restauratiewerk.

De grote opknapbeurt bestaat uit een aantal fasen. Ten eerste worden grafstenen, waarvan een deel soms fors is beschadigd, schoongemaak en hersteld. Storm vertelt dat er inmiddels een begroting van zo’n 36.000 euro is opgesteld door een op dit gebied gespecialiseerd bedrijf.

‘Geknipt en geschoren’

Het tweede deel van het project betreft het groen en de bomen. Zo zal het gras worden aangepast waardoor er anders kan worden gemaaid en er, zoals nu wel gebeurt, vrijwel geen schade meer aan de stenen wordt aangebracht. Ook de aanwezige bomen zullen, rekening houdend met de omgeving, letterlijk worden ‘geknipt en geschoren’.

“Van groot belang is verder dat er bij de begraafplaats twee informatiepanelen komen waarop de geschiedenis van de begraafplaats en ook die van Joods Westland wordt verteld”, aldus de stichtingsvoorzitter.

“Veel Westlanders weten niet dat hier in de 19de en de vorige eeuw een hechte, zij het kleine, Joodse gemeenschap heeft gewoond. Onder hen bijvoorbeeld de bekende slagersfamilie Van Tijn. Vrijwel onbekend is dat de kapel in het Naaldwijkse hofje decennialang een synagoge was.”

Verder wordt overwogen om het ingangshek te verplaatsen, omdat de huidige plek direct aan een nogal druk fietspad ligt. Ook wil Storm dat er een fonds van tien mille wordt gevormd, om zo het onderhoud voor de komende vijf jaar te verzekeren.

De wens om het Metaheerhuisje -waar overledenen werden gereinigd en in doeken gewikkeld – te herbouwen, is voorlopig naar de toekomst verschoven. Dat stond er vroeger en is na de aanleg van de Opstalweg afgebroken. ,,Maar het blijft nog steeds een droom.”

Het hele restauratieplan gaat ongeveer 60.000 euro kosten. De helft daarvan moet volgens Storm in ieder geval door de stichting worden vergaard. ,,Als dat lukt dan zijn er ook mogelijkheden om via de landelijke overheid de rest te laten subsidiëren.”

Die kansen zijn reëel, omdat de Naaldwijkse dodenakker een zogenoemde ‘verweesde begraafplaats’ is, zonder eigen Joodse gemeenschap in de omgeving.

Promotietournee

De komende maanden gaat Joods Westland eerst via een pr-campagne het opknapplan bekendmaken.

Bestuursleden gaan ook een promotietournee houden bij serviceclubs, zoals Rotary en Lions, en historische genootschappen. Er zijn al contacten gelegd met kerken. De gemeente en Westlandse bedrijven zullen eveneens worden aangesproken.

“Ook particuliere giften, hoe klein ook, zijn zeer welkom.”

Publicatie: AD Westland, 26 februari 2021
Geschreven door: Rien van den Anker, Naaldwijk